Niegodność dziedziczenia to instytucja prawna, która pozwala na pozbawienie spadkobiercy prawa do dziedziczenia, jeżeli dopuścił się on względem spadkodawcy rażąco nagannych czynów. Może ona wystąpić zarówno w przypadku dziedziczenia ustawowego jak również w przypadku testamentu.
W dzisiejszym wpisie kilka słów na temat niegodność dziedziczenia. Kiedy zachodzi i jakie niesie skutki? Kiedy można stwierdzić, że do niej doszło i w jakim trybie? Odpowiedzi na te pytania znaleźć można poniżej.
Przepisy prawa opisują sytuację w której możliwe jest pozbawienie osoby prawa do dziedziczenia po spadkodawcy. Osoba wobec której stwierdzono niegodność dziedziczenia traktowana jest tak, jak gdyby nie dożyła otwarcia spadku.
Kodeks cywilny zawiera zamknięty katalog okoliczności, których wystąpienie pozwala uznać spadkobiercę za niegodnego.
Sąd może uznać spadkobiercę za niegodnego, gdy:
popełnił ciężkie, umyślne przestępstwo przeciwko spadkodawcy;
podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego;
uporczywie uchylał się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową;
uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
Tak jak wskazano, powyższe okoliczności stanowią katalog zamknięty. Oznacza to, że inne zachowania, nawet jeżeli powszechnie oceniane negatywnie, nie mogą być podstawą do stwierdzenia niegodności dziedziczenia.
Nie można orzec o niegodności dziedziczenia, jeżeli spadkodawca przebaczył osobie niegodnej.
Niegodność dziedziczenia może zostać stwierdzona w sądowym postępowaniu procesowym. Złożenie pozwu w tym przedmiocie powoduje konieczność zawieszenia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
Właściwym do rozpoznania sprawy o stwierdzenie niegodności dziedziczenia jest sąd ostatniego stałego pobytu spadkodawcy.
Postępowanie w przedmiocie niegodności dziedziczenia może zostać zainicjowane przez każdego, kto ma w tym interes prawny. Musi to jednak nastąpić nie później niż w ciągu roku od dnia, w którym powód dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.
Spadkobierca wobec którego stwierdzono niegodność dziedziczenia zostaje pozbawiony prawa do zachowku.
Koszty postępowania o stwierdzenie niegodności dziedziczenia zależą od wartości udziału spadkowego spadkobiercy niegodnego. Od wartości tego udziału będzie zależało także, czy właściwym do rozpoznania sprawy będzie sąd okręgowy czy sąd rejonowy.
Najnowsze wpisy:
kancelaria@adwokat-skwarek.pl
+ 48 665 961 401
Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek
ul. Krochmalna 32A/4, 00-864 Warszawa