Zapis windykacyjny
Testament to dokument, w którym spadkodawca może rozporządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci. W treści testamentu spadkodawca nie musi wskazywać, kto dziedziczy po nim poszczególne składniki majątku. Celem testamentu jest wskazanie spadkobierców, a więc osób, które wstępują we wszystkie prawa i obowiązki spadkodawcy.
Przepisy obowiązującego prawa dopuszczają jednak sytuacje, w których spadkodawca w treści testamentu przeznacza określone przez siebie składniki majątku, konkretnym osobom. Nie stają się one spadkobiercami osoby sporządzającej testament (nie wchodzą w ogół jej praw i obowiązków), a nabywają wyłącznie własność określonej rzeczy lub prawa.
Zapis windykacyjny - co to takiego?
Wskazanie przez spadkodawcę w testamencie konkretnego składnika majątku, który ma przypaść po jego śmierci konkretnej osobie, nazywane jest zapisem windykacyjnym.
Zapisobiorcą windykacyjnym może być oczywiście dowolna osoba wskazana przez spadkodawcę.
Zapis taki może zostać umieszczony w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego. Nie jest zatem możliwe umieszczenie zapisu windykacyjnego w zwykłym testamencie pisemnym. Osoba wskazana jako zapisobiorca windykacyjny nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku, a więc w momencie śmierci spadkodawcy. Przedmiot takiego zapisu nie wchodzi w skład spadku po osobie zmarłej.
Zapis windykacyjny - co można zapisać?
Przepisy obowiązującego prawa precyzują, co może być przedmiotem zapisu windykacyjnego. Spadkodawca może zapisać w ten sposób:
-
dowolną określoną rzecz (np. auto, obraz znanego artysty, kolekcja fotografii, etc.)
-
zbywalne prawo majątkowe (np. prawa rzeczowe, wierzytelności)
-
przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne
-
ustanowienie na rzecz zapisobiorcy użytkowania lub służebności
-
ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej
Zapis windykacyjny - bezskuteczność
Kodeks cywilny przewiduje sytuacje, w których zapis windykacyjny nie odniesie skutku (będzie bezskuteczny). Chodzi o przypadki, w których:
-
w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) przedmiot zapisu nie należał do spadkodawcy
-
spadkodawca był zobowiązany do zbycia przedmiotu zapisu windykacyjnego
Jeżeli zapis windykacyjny miał polegać na ustanowieniu służebności albo użytkowania, to taki zapis będzie bezskuteczny, jeżeli:
-
w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) przedmiot majątkowy, który miał być obciążony, nie należał do spadkodawcy
-
spadkodawca był zobowiązany do zbycia przedmiotu majątkowego, na którym miały powstać obciążenia.
Zapis windykacyjny - zastrzeżenie warunku lub terminu
Spadkodawca nie może zastrzec warunku lub terminu ustanawiając zapis windykacyjny. W przypadku naruszenia takiego zakazu przyjmuje się, że warunek lub termin nie został zastrzeżony (uważa się go za nieistniejący).
Jeżeli jednak z treści testamentu lub innych okoliczności wynika, że spadkodawca w ogóle nie uczyniłby zapisu windykacyjnego bez zastrzeżenia warunku lub terminu, zapis windykacyjny jest nieważny.
Jeżeli ziszczenie się lub nieziszczenie warunku albo nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku, to zapis windykacyjny pozostaje w mocy.
Zapis windykacyjny nieważny ze względu na zastrzeżenie warunku lub terminu wywołuje skutki zapisu zwykłego uczynionego pod warunkiem, lub z zastrzeżeniem terminu, chyba że co innego wynika z treści testamentu lub z okoliczności.
Najnowsze wpisy:
Copyright © 2020 Adwokat Mariusz Skwarek Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek Adwokat Warszawa Prawnik
kancelaria@adwokat-skwarek.pl
+ 48 665 961 401
Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek
ul. Krochmalna 32A/4, 00-864 Warszawa