Powództwo o przywrócenie posiadania

Powództwo o przywrócenie posiadania (zwane powództwem posesoryjnym) to uproszczony i szybki (przynajmniej w teorii) sposób na odzyskanie rzeczy odebranej posiadaczowi przez osobę trzecią. Chociaż w niniejszym wpisie skupimy się na kwestiach związanych z przywróceniem posiadania nieruchomości, to zauważyć należy, że omawiane regulacje mają zastosowanie także w przypadku ruchomości.

Czym jest posiadanie?

Posiadanie to nic innego jak faktyczne władztwo nad rzeczą, którego źródłem może być jakieś zdarzenie prawne (np. umowa dzierżawy) lub pewne zdarzenia faktyczne prowadzące do jego nabycia (niekoniecznie zgodne z przepisami prawa).

Powództwo o przywrócenie posiadania – co to jest i komu przysługuje?

Powództwo o przywrócenie posiadania przysługuje posiadaczowi, którego posiadanie zostało w sposób bezprawny naruszone przez osoby trzecie. Posiadacz może domagać się przywrócenia stanu poprzedniego (poprzedzającego naruszenie) oraz zaniechania dalszych naruszeń. Co istotne i wymaga podkreślenia- roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym. Przysługuje posiadaczowi nawet przeciwko właścicielowi rzeczy, o ile ten naruszył posiadanie i nawet wtedy, gdy posiadacz posiadał rzecz bezprawne. Przepisu kodeksu cywilnego ustanawiają bowiem generalny zakaz naruszeń posiadania nawet wtedy, gdy posiadacz którego posiadanie zostaje naruszone pozostaje w „złej wierze”.

Przykład:

Najemca pomimo wypowiedzenia umowy najmu nie opuszcza lokalu. Właściciel zirytowany sytuacją, wymienia zamki w drzwiach mieszkania, pozbawiając tym samym byłego najemcę posiadania nieruchomości. Były najemca nabywa prawo do wystąpienia do Sądu z powództwem o przywrócenie posiadania

Posiadacza nie może skutecznie dochodzić przywrócenia posiadania przed Sądem, jeżeli prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.

W celu odparcia samowolnego naruszenia posiadania posiadacz może zastosować obronę konieczną. Posiadacz nieruchomości może niezwłocznie po samowolnym naruszeniu posiadania przywrócić własnym działaniem stan poprzedni. Posiadaczowi nie wolno jednak stosować przy tym przemocy względem osób.

Istotnym pozostaje to, że zgodnie z przepisami, Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania. Co to oznacza w praktyce? Współposiadacz rzeczy nie może wystąpić do Sądu ze skutecznym powództwem o przywrócenie posiadania, jeżeli jego posiadanie zostało naruszone przez innego współposiadacza i nie jest możliwe określenie odrębnego zakresu, w jakim strony rzecz posiadały przed naruszeniem

Przykład:

Małżonkowie są właścicielami i posiadaczami mieszkania. Zamieszkują w nim wspólnie, nie dokonali żadnego faktycznego podziału tej nieruchomości pod kątem jego użytkowania. Pewnego dnia mąż po powrocie z pracy odkrywa, że żona wymieniła zamki w drzwiach i tym samym uniemożliwiła mu dalsze korzystanie z nieruchomości pozbawiając go posiadania. Powództwo o przywrócenie posiadania nie będzie skuteczne, ponieważ Sąd nie będzie w stanie określić zakresu współposiadania tej nieruchomości przed naruszeniem.

Jeżeli jednak nieruchomość została przez współposiadaczy podzielona do użytku, wtedy możliwe jest ustalenie zakresu współposiadania i powództwo o naruszenie posiadania może okazać się skuteczne. Sąd nakaże pozwanemu przywrócenie stanu jaki istniał przed naruszeniem posiadania.

Przykład:

Rodzeństwo pozostaje współwłaścicielami i posiadaczami nieruchomości odziedziczonej po zmarłych rodzicach. Dokonali między sobą podziału tej nieruchomości w ten sposób, że jedno z nich zajmuje wyłącznie parter, a drugie wyłącznie piętro budynku. Gdyby doszło do naruszenia posiadania przez którekolwiek z nich, druga strona mogłaby wystąpić do Sądu o przywrócenie jej posiadania. Sąd może bowiem ustalić zakres współposiadania z chwili jego naruszenia.

Powództwo o przywrócenie posiadania nieruchomości wytacza się przed Sądem właściwym ze względu na położenie nieruchomości. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.

Najnowsze wpisy:

Copyright © 2020 Adwokat Mariusz Skwarek Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek Adwokat Warszawa Prawnik

kancelaria@adwokat-skwarek.pl

+ 48 665 961 401

Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek

ul. Krochmalna 32A/4, 00-864 Warszawa