Nieważność decyzji administracyjnej

Decyzje administracyjne odgrywają kluczową rolę w naszym społeczeństwie, regulując szeroki zakres działań i relacji między obywatelami a administracją publiczną. Jednakże, w przypadku gdy decyzje te są nieprawidłowe, sprzeczne z prawem lub naruszające prawa jednostki, możliwość stwierdzenia ich nieważności staje się istotnym narzędziem ochrony praw obywatelskich. W niniejszym artykule omówię procedurę i znaczenie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej.

Nieważność decyzji administracyjnej - co to znaczy

Organy administracji publicznej kształtują swoje relacje z obywatelami poprzez wydawanie władczych rozstrzygnięć w formie decyzji administracyjnych. Organ zobowiązany do zajęcia stanowiska w konkretnej sprawie, zawiera owo stanowisko właśnie w treści dokumentu o nazwie “decyzja administracyjna”.

Decyzja taka może zostać wydana na wniosek zainteresowanej strony (np. pozwolenie na budowę, warunki zagospodarowania terenu, wydanie koncesji) albo z urzędu (np. grzywna za zajęcie pasa drogowego bez wymaganej zgody, wymeldowanie, podatek od nieruchomości).

W toku postępowania administracyjnego, strona niezadowolona z rozstrzygnięcia ma prawo do odwołania od takiej decyzji. Decyzja od której się nie odwołano staje się prawomocna i ostateczna. Niekiedy jednak, już po upływie czasu do złożenia odwołania okazuje się, że w toku wydawania decyzji lub w związku z jej wydaniem doszło do takich nieprawidłowości, że z punktu widzenia prawa takie rozstrzygnięcie jest nieważne. Wtedy właśnie inicjowane jest postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji. Możliwe jest stwierdzenie nieważności decyzji zarówno organu pierwszej, jak i drugiej instancji.

Nieważność decyzji administracyjnej - przesłanki

Zgodnie z obowiązującymi przepisami można stwierdzić nieważność decyzji administracyjnej w przypadku wystąpienia przesłanek wyraźnie określonych w ustawie. Ma to miejsce wtedy, gdy:

• decyzję wydano z naruszeniem przepisów o właściwości, a więc została ona wydana przez organ który nie był to tego uprawniony miejscowo albo merytorycznie;

• decyzję wydano bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa;

• decyzja dotyczy sprawy już wcześniej załatwionej przez organ administracyjny;

• skierowano ją do osoby niebędącej stroną postępowania, przy czym nie chodzi o sytuację, w której organ jedynie błędnie taką decyzję doręczył, a o taką, w której decyzja merytorycznie dotyczyła osoby,  która nie była stroną postępowania;

• decyzja była niewykonalna w dniu wydania i niemożność wykonania ma charakter trwały;

• wykonanie decyzji wywoływałoby czyn zagrożony karą;

• zawiera wadę powołującą jej nieważność z mocy prawa.

Nieważność decyzji administracyjnej - terminy

Możliwość stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej nie jest nieograniczona w czasie. Ustawodawca uznał, że po upływie czasu określonego w przepisach nie będzie możliwe usunięcie wadliwej decyzji z obrotu.

Zgodnie z ustawą, organ administracyjny nie może stwierdzić nieważności decyzji administracyjnej po upływie 10 lat od jej doręczenia lub ogłoszenia lub gdy wydana decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne. 

O nieodwracalnych skutkach mówimy wtedy, gdy organ nie dysponuje narzędziami administracyjnoprawnymi, które pozwoliłyby na “uchylenie” skutków wydanej decyzji (np. nieruchomość, która stała się własnością strony na podstawie decyzji, której nieważność później miano stwierdzić, została w międzyczasie sprzedana. Organ administracyjny nie ma narzędzi do unieważnienia tej umowy sprzedaży).

Po upływie terminu 10-letniego lub stwierdzeniu, że decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne, nie ma możliwości wyeliminowania decyzji w omawianym trybie. Organ administracyjny stwierdzi jedynie, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa, co z kolei w przyszłości może stanowić podstawę do formułowania roszczeń odszkodowawczych strony.

Nieważność decyzji administracyjnej - organ właściwy do stwierdzenia

Co do zasady decyzję w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji wydaje organ wyższego stopnia w stosunku do organu, który wydał nieważną decyzję. Wyjątkiem jest sytuacja w której decyzja została wydana przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze lub ministra.

Nasza Kancelaria świadczy na rzecz klientów usługi prawne z zakresu prawa administracyjnego, w tym także w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnych. Jeżeli potrzebujecie Państwo pomocy w takiej sprawie, zachęcam do bezpośredniego kontaktu telefonicznego: +48 665 961 401 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej: kancelaria@adwokat-skwarek.pl albo formularza.

M.S.

Najnowsze wpisy:

Copyright © 2020 Adwokat Mariusz Skwarek Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek Adwokat Warszawa Prawnik

kancelaria@adwokat-skwarek.pl

+ 48 665 961 401

Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek

ul. Krochmalna 32A/4, 00-864 Warszawa