Przestępstwo niealimentacji
W dzisiejszym wpisie przybliżę kwestie związane z tzw. przestępstwem niealimentacji. Kto i na jakich zasadach odpowiada za takie przestępstwo? Kiedy w ogóle dochodzi do jego popełnienia i jak grozi za to kara?
O tym i o innych kwestiach przeczytacie Państwo poniżej.
Przestępstwo niealimentacji - kto odpowiada?
Aby można było mówić o przestępstwie niealimentacji, musi dojść do wystąpienia po stronie sprawcy szeregu przesłanek wymienionych w ustawie.
Odpowiedzialności karnej za przestępstwo niealimentacji podlega ten, kto uchyla się od wykonania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Co to oznacza? A to, że nie zawsze brak zapłaty alimentów będzie skutkował stwierdzeniem, że doszło do popełnienia przestępstwa. Sprawca “uchyla się” od obowiązku wtedy, gdy ma obiektywną możliwość jego spełnienia i jednocześnie nie wykonuje go ze złej woli.
Przykład: Osoba A ma obowiązek alimentacyjny w wysokości 1000 złotych miesięcznie na rzecz osoby B. A osiąga wysokie zarobki tak więc wypełnienie tego obowiązku nie stanowi dla niej żadnego problemu. Mimo tego decyduje się obowiązku nie wykonywać z uwagi na konflikt z B.
Nie można mówić o “uchylaniu się” od obowiązku alimentacyjnego w sytuacji, w której zobowiązany nie może z przyczyn obiektywnych go wypełnić, np.: choroba nie pozwala na podjęcie stałego zatrudnienia, zobowiązany uległ wypadkowi;
Jednocześnie za “uchylanie się” można uznać zachowanie, w którym zobowiązany celowo nie podejmuje pracy aby nie mieć środków na zapłatę alimentów.
Określenie wysokości obowiązku alimentacyjnego
Zgodnie z przepisami o przestępstwie niealimentacji można mówić wtedy, gdy obowiązek alimentacyjny zostanie określony co do wysokości:
-
w orzeczeniu sądowym;
-
ugodą zawartą przed sądem;
-
ugodą zawartą przed innym organem;
-
inną umową;
Oznacza to, że nie można popełnić przestępstwa niealimentacji, jeżeli nie ustalono wcześniej wysokości tego obowiązku na jeden ze sposobów określonych powyżej.
Okres niealimentacji
Przestępstwo niealimentacji zostaje popełnione wtedy, gdy:
-
łączna suma zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych;
albo
-
opóźnienie w zapłacie świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące;
Odpowiedzialność karna powstaje zatem, jeżeli zobowiązany nie zapłaci kwoty odpowiadającej 3 świadczeniom łącznie lub spóźni się z zapłatą co najmniej 3 miesiące, jeżeli nie było to świadczenie okresowe.
Przykład: osoba A jest zobowiązana do uiszczenia alimentów na rzecz B w wysokości 1000 zlotych miesięcznie. W miesiącu styczniu zapłaciła kwotę 900 złotych, w lutym 500 złotych, w marcu 200 złotych. Pomimo tego, że nie wykonano w pełni obowiązku alimentacyjnego to w sprawie nie doszło do popełnienia przestępstwa. Zaległości nie osiągnęły poziomu odpowiadającemu wysokości świadczeń za 3 miesiące.
Oczywiście nie jest tak, że brak zapłaty musi następować przez kolejne okresy płatności. Liczy się suma niewykonanego zobowiązania.
Przykład: osoba A jest zobowiązana do uiszczenia alimentów na rzecz B w wysokości 1000 zlotych miesięcznie. W miesiącu styczniu zapłaciła kwotę 1000 złotych, w lutym i marcu nie uiściła żadnej kwoty. W okresie od kwietnia do czerwca uiszczała należność w wymaganej wysokości, a w lipcu ponownie nie zrealizowała obowiązku. Z uwagi na to, że wraz z upływem lipcowego terminu łączna wysokość należności osiągnęła wysokość 3 świadczeń, w sprawie mogło dojść do popełnienia przestępstwa.
Podsumowując, do popełnienia przestępstwa niealimentacji może dojść wtedy, gdy:
-
sprawca uchyla się od obowiązku alimentacyjnego
-
wysokość tego obowiązku została ustalona w wyroku, ugodzie lub innej umowie
-
zaległość w płatności alimentów odpowiada co najmniej trzykrotności pojedynczego obowiązku lub opóźnienie z zapłatą świadczenia wynosi 3 miesiące (w przypadku obowiązku niecyklicznego)
Przestępstwo niealimentacji - jaka kara?
Przestępstwo niealimentacji zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Jeżeli jednak wskutek działania sprawcy doszło do narażenia osoby uprawnionej do alimentacji na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych kara może być surowsza. Zgodnie z przepisami w takiej sytuacji możliwe będzie wydanie wyroku i skazanie sprawcy na karę do 2 lat pozbawienia wolności.
Przestępstwo niealimentacji - ściganie
Zasadniczo, organy ścigania będą prowadziły postępowanie na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej (np. miejski ośrodek pomocy społecznej) lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego (fundusz alimentacyjny). W takiej sytuacji ani policja ani prokuratura nie rozpoczną postępowania bez wniosku od uprawnionej osoby lub podmiotu.
Jeżeli jednak pokrzywdzonemu przyznano świadczenie rodzinne albo świadczenia z funduszu alimentacyjnego to organy ścigania mają obowiązek prowadzić sprawę z urzędu, a więc zawsze wtedy, gdy dowiedzą się o fakcie niealimentacji.
Najnowsze wpisy:
Copyright © 2020 Adwokat Mariusz Skwarek Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek Adwokat Warszawa Prawnik
kancelaria@adwokat-skwarek.pl
+ 48 665 961 401
Kancelaria Adwokacka Mariusz Skwarek
ul. Krochmalna 32A/4, 00-864 Warszawa